Jawnie i w blasku fleszy nagradza się nie tylko nauczycieli, ale również sportowców czy zdolnych uczniów. Urzędników natomiast w zaciszu gabinetów. Skoro gospodarka pieniędzmi publicznymi jest jawna, zapytaliśmy Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Foluszu o udostępnienie liczby zatrudnionych pracowników, w tym pełniących funkcje publiczne oraz wysokości nagród przyznanych w latach 2012 – 2015 wszystkim pracownikom DPS, z wyszczególnieniem stanowiska służbowego, kwoty nagrody oraz uzasadnienia przyznania nagrody, a w przypadku osób pełniących funkcje publiczne – także imienia, nazwiska. Zarówno Dyrektor DPS jak i Starosta wydali decyzje odmowne. Sprawę skierowaliśmy wiec do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, który przyznał nam rację (sygn. akt II SA/Rz 1618/15 – Wyrok WSA w Rzeszowie).

Wniosek o informację publiczną dotyczącą nagród

Przypomnijmy. Wnioskiem z 27 czerwca 2015 r. zwróciliśmy się do Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Foluszu o udostępnienie informacji publicznej obejmującej:

1. liczbę zatrudnionych pracowników, w tym pełniących funkcje publiczne oraz
2. wysokość nagród przyznanych w latach 2012 – 2015 wszystkim pracownikom DPS w Foluszu, z wyszczególnieniem stanowiska służbowego, kwoty nagrody oraz uzasadnienia przyznania nagrody, a w przypadku osób pełniących funkcje publiczne – także imienia, nazwiska.

8 lipca 2015 r. Dyrektor DPS udostępnił nam część żądanej informacji, zaś w zakresie wysokości nagród przyznanych pracownikom, powołując art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej: „udip”), powiadomił nas, że udostępnione mogą zostać jedynie dane obejmujące podanie stanowiska służbowego oraz kwota nagrody. Wskazał przy tym, że informacją publiczną nie jest informacja o wynagrodzeniu, jakie otrzymuje konkretna osoba, ale kwota wydana na utrzymanie danego etatu.

W odpowiedzi na to pismo ponowiliśmy swój wniosek zgodnie z treścią maila z czerwca ub. roku, wobec czego Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Foluszu decyzją z dnia 28 lipca ub. roku, umorzył postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie podał, że udostępnienie informacji obejmującej wysokość nagród konkretnych pracowników DPS podlega ograniczeniu z uwagi na treść art. 5 ust. 2 udip, o czym nas poinformowano w skierowanym do nas piśmie. Postępowanie dyrektor umorzył, bo nie złożyliśmy wniosku o udostępnienie informacji w sposób taki, jaki sobie organ zażyczył.

Odwołanie do Starosty

Nie zgodziliśmy się z wydaną decyzją. Wnieśliśmy od niej odwołanie argumentując, że zastosowanie art. 14 ust. 1 i 2 udip stanowiło próbę obejścia prawa. Skoro bowiem organ uznał, że żądana przez niego informacja jest informacją publiczną, ale jej udostępnienie podlega ustawowym ograniczeniom, według nas winien był wydać decyzję o odmowie jej udostępnienia, a nie decyzję o umorzeniu postępowania. Ponadto wniosek dotyczył również osób pełniących funkcje publiczne, wobec których przepis art. 5 ust. 2 udip nie ma zastosowania, a w tym zakresie organ dysponował technicznymi możliwościami udostępnienia informacji.

Decyzją z dnia 18 września 2015 r. Starosta Jasielski, uchylił zaskarżoną decyzję i jednocześnie odmówił nam udostępnienia informacji publicznej w zakresie wysokości nagród przyznanych wszystkim pracownikom DPS w Foluszu, którzy pełnią funkcje publiczne w postaci wyszczególnienia ich imienia, nazwiska, stanowiska służbowego, kwoty nagrody oraz uzasadnienia jej przyznania oraz udostępnienia informacji w zakresie wysokości nagród wszystkich pracowników DPS, którzy nie pełnią funkcji publicznych, według wzoru podanego przez wnioskodawcę.

W uzasadnieniu podał, że żądane przez nas dane co do zasady noszą walor informacji publicznej, niemniej forma w jakiej żądaliśmy ich ujawnienia dawała podstawę do odmowy udostępnienia informacji. Starosta stwierdził, że udzielenie informacji publicznej w zakresie danych o wysokości wynagrodzenia, w tym nagród lub premii osób zatrudnionych w jednostkach finansowanych ze środków publicznych, wiąże się jednakże z koniecznością ingerencji w ich prawnie chronioną strefę prywatności poprzez prostą identyfikację osoby z konkretnym stanowiskiem.

Dlatego też w żądanej przez nas postaci wnioskowana informacja nie mogła – według niego – zostać udostępniona. Uzasadniał to tym, że możliwe jest domaganie się udzielenia informacji polegającej na wyliczeniu łącznej wysokości nagród przyznanych wszystkim pracownikom DPS. Natomiast domaganie się tej informacji w postaci skonkretyzowanych danych odnoszących się do poszczególnych, podanych z imienia i nazwiska osób, nie może być według starosty uznane za zasadne.

Zdaniem Starosty, w tym stanie rzeczy rację należało przyznać portalowi zaleze.com, że takim wypadku należało wydać decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej. Wobec tego zachodziła konieczność reformacji decyzji pierwszoinstancyjnej.

Skarga do WSA w Rzeszowie

23 października 2015 r. złożyliśmy więc skargę do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Rzeszowie o uchylenie zaskarżonej decyzji Starosty i poprzedzającej jej decyzji Dyrektora DPS w Foluszu, a ponadto o zasądzenie kosztów postępowania.

Zdaniem nas – co podnieśliśmy w skardze – uznanie przez organy, że kwoty nagród wypłacane ze środków publicznych nie są jawne i informacja o nich podlega ograniczeniu ze względu na ochronę prywatności, a w konsekwencji nieudostępnienie wnioskowanej informacji, stanowiło naruszenie wielu przepisów. A przede wszystkim art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP w zw. z art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, art. 5 ust. 2 udip oraz art. 7, art. 8 i art. 77 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Uzasadnialiśmy skargę tym, że prawo do informacji publicznej o środkach finansowych wydatkowanych z budżetu samorządów terytorialnych stanowi wyraz transparentności państwa i pozwala obywatelom na odpowiednią kontrolę władzy publicznej. Tym bardziej, że nagrody te są fakultatywnym składnikiem wynagrodzenia i równocześnie są związane z pełnionymi przez pracownika obowiązkami, dlatego też uznaniowość przy ich przyznawaniu uzasadnia konieczność ich transparentności.

Dodatkowo wskazaliśmy, że personalia osób pracujących w podmiotach publicznych są jawne i ich publiczne przywoływanie jest prawnie dozwolone, a zatem osoby te winny liczyć się z koniecznością udostępnienia informacji o wysokości osiąganego wynagrodzenia.

W odpowiedzi na skargę Starosta Jasielski wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując dotychczas wyrażone stanowisko.

Co orzekł Sąd?

W wydanym wyroku z 20 stycznia 2016 r. (sygn. akt II SA/Rz 1618/15) WSA wskazał, że:

Wynagrodzenia te, wraz ze wszystkimi składnikami (w tym także nagrody) finansowane są ze środków publicznych, a gospodarka tymi środkami jest jawna, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 885, ze zm.). W orzecznictwie wydanym w zakresie tej problematyki wskazuje się, że zasada przejrzystości sektora finansów publicznych, aby mogła być w pełni realizowana musi obejmować swobodny dostęp obywatela do informacji o działalności państwa w wymiarze finansowym, aby uzyskał on rzetelny obraz sytuacji finansowej państwa w wybranym przez niego sektorze. (…)

Podał również, że żądane przez skarżącego informacje, w tym te dotyczące wysokości nagród przyznanych pracownikom DPS, odpowiadają szerokiemu pojęciu informacji publicznej. Wynagrodzenia, w tym nagrody wszystkich pracowników DPS należą do kategorii spraw o znaczeniu publicznym, skoro wiążą się ze sposobem gospodarowania środkami stanowiącymi majątek publiczny.

Biorąc pod uwagę wywody poczynione wcześniej oraz nie budzący wątpliwości zapis art. 5 ust. 2 udip o wyłączeniu ograniczenia w nim wskazanego do osób pełniących funkcje publiczne lub mających związek z pełnieniem tych funkcji, stanowisko Starosty nie zostało zaakceptowane przez Sąd.

Ujawnić wysokość nagród

Sąd uznał, że w przypadku udostępnienia informacji o wysokości nagrody przyznanej dla pracownika zatrudnionego na określonym stanowisku, bez podania jego personaliów, co do zasady nie dochodzi do naruszenia jego prywatności, nie jest bowiem możliwa identyfikacja takiej osoby.

Z akt sprawy wynika, że w DPS w Foluszu na dzień 8 lipca 2015 r. zatrudnionych było 154 pracowników (172 – 18) nie pełniących funkcji publicznych, a to uniemożliwia ich identyfikację.

Sąd stwierdził, że kwestię tę w odniesieniu do poszczególnych pracowników powinien rozważyć organ ponownie rozpoznając wniosek skarżącego, przy uwzględnieniu oceny prawnej wyrażonej przez Sąd w niniejszym wyroku.

Starosta Jasielski i Dyrektor DPS naruszyli szereg przepisów

Dodatkowo WSA stwierdził, że zarówno Dyrektor DPS w Foluszu jak i Starosta Jasielski w prowadzonym postępowaniu naruszyli art. 16 ust. 1 udip w zw. z art. 5 ust. 2 udip, Starosta dodatkowo zaś art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., a naruszenia te miały istotny wpływ na wynik sprawy.

Dlatego też Sąd w oparciu o art. 145 § 1 plt 1 lit. a) i c) P.p.s.a. w zw. z art. 135 P.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję Starosty i poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Foluszu.

WSA orzekł również zwrot kosztów postępowania poniesionych przez portal zaleze.com.

Aktualnie czekamy na udostępnienie nam przedmiotowych informacji zgodnie z wydanym sądowym wyrokiem.

O dalszym przebiegu sprawy będziemy Państwa na bieżąco informować na portalu.